Tohum, fide, fidan dikim mevsiminin gelmesi nedeniyle üreticilerimizin sertifikalı tohum kullanmaları, etiketi, sertifikası ve bitki pasaportu bulunan fide, fidan dikmeleri ve bu ürünleri yetkilendirilmiş tohumluk bayilerinden almaları gerekmektedir.
İzlenebilirliğin sağlanması açısından tohumlukları (tohum, fide, fidan vb.) yetiştiren, işleyen, satışa hazırlayan, dağıtan, satan gerçek ve tüzel kişilere 'Tohumluk Bayi Belgesi / Üretici Belgesi' alma, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenen zararlı organizma taşıyıcısı olabilecek bitki ve bitkisel ürünleri üreten, ithal eden, depolayan, ticaretini yapanlara da 'Bitki Pasaportu Sistemi'ne kayıtlı olma ve bitki pasaportu bastırma zorunluluğu getirilmiştir. Yetkisiz kişilerin fide, fidan, tarla bitkileri tohumu ve sebze tohumu satmaları yasaklanmıştır.
İlgili kanun ve yönetmeliklere göre; Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'ndan yetki almadan tohum, fide, fidan satan, ticari anlamda üretimini yapan kişi/kuruluşlara, 'Bitki Pasaportu Sistemi'ne kayıt olmayanlara ve pasaportsuz sevkini yapanlara idari para cezası uygulandığında işletmelerin zor durumda kalacakları unutulmamalıdır.
Açıkta, yetkisiz kişilerden, etiketsiz, sertifikasız ve pasaportsuz fidan satın alındığında birçok sorunla karşılaşılabilmekte; bu tür fidanlarda hastalık ve zararlılara rastlanabilmekte, bu durum fidan kurumalarına, verim kaybına neden olmaktadır. Ayrıca bu hastalık ve zararlılar temiz topraklarımıza bulaşarak, çözümü zor ve zaman alan sorunlara da sebep olmaktadır.
Aşılı diye satıldığı halde bazı fidanların aşısının olmadığı, dikildiğinde tutmadığı ve belirtilenin dışında farklı tür ve çeşitte meyvelerin oluştuğu, kalitesiz ve verimi düşük ürün alındığı görülebilmektedir. Bu şekilde fide, fidan ve tohum alan kişiler, böyle sorunlarla karşılaştığında elinde etiket, sertifika, pasaport gibi belgeleri olmadığından geriye dönük olarak hakkını arayamamakta, maddi açıdan zarara uğramakta, emeği ve zamanı boşa gitmektedir.
Bu tür sorunlarla karşılaşılmaması için; çiftçilerimizin tohum, fide ve fidanları etiketli, sertifikalı ve pasaportlu olarak, yetkili tohumluk bayileri ya da yetkili üreticilerden almaları gerekmektedir.